ضایعات پلاستیک های رنگی ، سالهاست بلای جان دریاها و اقیانوس ها شده است.
به گزارش خبرگزاری صبح نو : اغلب ما هر روز از آنها استفاده میکنیم؛ کیسههای پلاستیکی نازک که تقریباً برای هر خریدی که انجام میدهیم از آنها استفاده میکنیم؛ کیسههایی که تا به خانه میرسند، به سرعت حذف و بلااستفاده میشوند.
آیا تا به حال به این فکر کردهاید که هر نفر بهتنهایی در طول یک سال چه اندازه کیسه پلاستیکی استفاده میکند؟ کیسههایی که هرگز از سرنوشت آنها مطلع نمیشود. بهطور میانگین کیسههای پلاستیکی که از خردهفروشیها میگیریم، فقط 25 دقیقه مورد استفاده قرار میگیرد اما برای تجزیه ضایعات آنها در طبیعت از 100 تا 500 سال زمان لازم است.
آلودگی حاصل از ضایعات پلاستیک یک فاجعه جهانی است که متأسفانه به دست بشر ساخته شده. سالانه تقریباً 500 میلیارد کیسه پلاستیکی در جهان استفاده میشود. فقط به این فکر کنید که چه تعداد از این کیسهها در سراسر کره زمین پراکنده میشوند! اتفاقی که تأثیر بسیار مضری بر محیط زیست، حیات وحش و در حقیقت سلامت انسان دارد.
ضایعات پلاستیک های رنگی، بلای جان دریاها و اقیانوس ها
سالهاست که اکوسیستم دریایی از آلودگی ناشی از پلاستیکها رنج میبرد. تحقیقات نشان داده که 31 گونه از پستانداران دریایی پلاستیکهای موجود در دریاها را میخورند، همچنین بیش از 100 گونه از پرندگان دریایی این پلیمر ها را مصرف کردهاند و بیش از 250 گونه از آبزیان در پلاستیک گرفتار شدهاند.
گفته میشود که میزان گرفتاری اکوسیستم دریایی به وسیله پلاستیکها حدود 8 درصد است اما این فقط بخشی از این فاجعه زیستی است.
ذرات پلاستیکی در اقیانوس سموم را جذب میکنند و این سموم وارد زنجیره غذایی میشوند. همچنین طبق مطالعه دیگری که در سال ۲۰۱۸ انجام گرفت، مشخص شد این ذرات بسیار ریز میتوانند به ریهها نفوذ پیدا کنند و عاملی برای انواع بیماریها از جمله سرطان باشند.
بنا بر گزارش روزنامه گاردین، بسیاری از مردم از نقش مهمی که میتوانند با رعایت چنین مواردی در حفظ محیط زیست داشته باشند، آگاه نبوده و بر این باورند که با تولید حجم زیاد زباله توسط کارخانههای بزرگ، چنین اقداماتی از سوی آنها کارساز نخواهد بود اما کارشناسان معتقدند در صورتی که مردم چنین مواردی را بهتدریج رعایت کنند، میتوانند تاثیری مثبت و مهم بر محیط زیست خود بگذارند.
ایران یکی از ۱۰ کشور اول مصرفکننده پلاستیک در دنیاست که میزان پلاستیک تولیدی در کشورمان بیش از ۱۷ هزار تن در سال تخمین زده شده و این رقم معادل حدود ۵۰ تن در روز است.
کیسههای پلاستیکی بهعلت قابلیتهای فراوان و قیمت ارزان به شکلهای مختلفی مورد استفاده قرار میگیرند و با وجود اینکه در سالهای اخیر شعارها و کمپینهای متعددی برای مصرف کمتر از آنها به راه افتاده است
اما هنوز هم در نواحی گوناگون، انواع مواد پلاستیکی به شکل رهاشده در حاشیه شهر و جادههای کشور به چشم میخورد. این کیسهها به همراه باد جابهجا شده و وارد رودخانهها و کانالهای آب میشوند.
ویروس کرونا خطرات ناشی از بیماری های حاصل ضایعات پلاستیک را بیشتر کرده است
هرساله هشت میلیون تن زباله پلاستیکی به اقیانوسها راه پیدا میکنند و در حال حاضر هم این بحران قدیمی در سایه ویروس کرونا شدیدتر شده و مصرف روزانه ماسکهای جراحی و دستکشهای یکبار مصرف موجب بحرانی جدید در آلودگی پلاستیک اقیانوسها شده است.
سازمانهای حمایت از محیط زیست در سراسر دنیا هشدارهای مختلفی در این خصوص پیامدهای زیست محیطی ضایعات پلاستیک را دادهاند.
واقعیت این است که پلاستیکها راه مقابله با ویروس کرونا نیستند. تولید جهانی پلاستیک طی چهار دهه گذشته چهار برابر شده است و در صورت ادامه این روند، پلاستیک 15درصد از انتشار گازهای گلخانهای را تا سال 2050 تشکیل میدهد.
مانند سایر انواع پلیمر، ضایعات ناشی از ماسک و دستکش هم مشکلات زیادی برای حیاتوحش دریایی ایجاد میکنند اما موضوعی که این نگرانیها را بیشتر میکند، توقف محدودیتهای استفاده از ظروف یکبار مصرف است.
بهطور مثال کشور انگلیس قوانین مربوط به کیسههای پلاستیکی را به حالت تعلیق درآورده است و ممنوعیت اجرای قانون چنین مواردی در برخی ایالتهای ایالاتمتحده نیز مشاهده میشود.
برخی از خردهفروشان نیز محصولات قابلاستفاده مجدد را برای محافظت از مشتریان خود در مقابل ویروس کرونا ممنوع اعلام کردند. این روند باعث نگرانی سازمانهای جهانی از جمله بانک جهانی شده است.
هرچند گفته شده این اقدامات موقتی است اما واقعا هیچکس نمیداند تا چه زمانی ادامه خواهد داشت و اگر تبدیل به یک فرهنگ در جوامع مختلف شود آنوقت جدایی مردم از این پلاستیکها سخت و دشوار است.
نباید فراموش کرد که در گذشته در کشور ما ایران، استفاده از پاكتهای كاغذی و زنبيل برای حمل ميوه و ديگر خریدها مرسوم بوده و حالا هم میتوان اين رسم را تازه كرد تا جايگزين کیسههای پلاستيكی شود.
درواقع میتوان از الگوهای قديمی خود بهره برد. اگرچه در چند سال اخیر کمپینهایی در کشور برای استفاده از کیسههای پارچهای و جایگزینکردن آن با کیسههای پلاستیکی به راه افتاده است اما هنوز هم آنچنان که شایسته است این فرهنگ در میان اقشار مختلف مردم ایران جا نیفتاده است.
آنچه درباره پلاستیکها نمیدانید
بر اساس برآوردهای صورتگرفته، هر تهرانی روزانه بهطور متوسط سه پلاستیک وارد چرخه محیط زیست میکند که امروزه بهعنوان یکی از مشکلات زیستمحیطی این کلانشهر به شمار میرود.
میزان بازیافت ضایعات پلاستیک رنگی کمتر از یک درصد و حداقل زمان تجزیه اینها در طبیعت بین ۲۰۰ تا ۴۰۰ سال است.
ظروف گیاهی یکبارمصرف، شکل و ظاهری مشابه ظروف پلاستیکی دارند؛ با این تفاوت که دارای زیست تخریبپذیر هستند.
کیسههای سازگار با محیط زیست ۴۶ درصد کمتر از کیسههای پلاستیکی ترکیبات پایه نفتی دارند.