مطالعات جدید پژوهشگران نشان میدهد آلودگی ضایعات پلاستیک بهصورت ذرات میکروسکوپی در تمامی آبهای آشامیدنی جهان نفوذ کرده به نظرتان روزانه چند گرم پلاستیک می نوشیم ؟
به گزارش بهداشت نیوز به نقل از سیناپرس استفاده گسترده و رهاسازی ضایعات پلاستیک در طبیعت نگرانیهای جدی جهانی را در مورد تأثیر این ماده بر سلامت عمومی و محیط زیست ایجاد کرده است.
درحالیکه تحقیقات زیادی در مورد ضایعات پلاستیک موجود در طبیعت چه بهصورت قطعات بزرگ و قابلمشاهده و چه بهصورت ذرات کوچک یا میکرو پلاستیک ها انجامشده است، هنوز سرنوشت و تأثیر زبالههای پلاستیکی در مقیاس نانو در آب ناشناخته مانده است.
بهتازگی یک مطالعه جدید توسط دانشگاه ایالتی واشنگتن انجامشده است که نتایج آن نشان میدهد ذرات نانو پلاستیک در آبهای جاری، دریاها و حتی آب آشامیدنی مصرفی ما وجود داشته و بهطورکلی این ذرات ریز تمایل دارند در کارخانههای تصفیه آب و فاضلاب مستقر شوند.
ایندرانیل چودوری (Indranil Chowdhury) استادیار دانشکده مهندسی محیطزیست دانشگاه واشنگتن و از اعضای ارشد این تیم پژوهشی در رابطه با موضوع فوق اعلام کرد: «از طریق مصرف آب آشامیدنی بهطور متوسط هرماه تقریباً چند گرم پلاستیک وارد بدن ما شده و بهبیاندیگر همه ما ماهانه حدود 20 گرم پلاستیک مینوشیم. این موضوع بسیار نگرانکننده است زیرا کسی نمیداند بعد از 20 سال چه اتفاقی خواهد افتاد و این مصرف پلاستیک چه تأثیری در سلامت و بدن انسان میگذارد.»
پژوهشگران در این تحقیقات به بررسی این موضوع پرداختند که چه اتفاقی برای نانو پلاستیکهای واردشده به محیطزیست ، منابع آبهای شیرین میافتد؟ روزانه چند گرم پلاستیک می نوشیم ؟ و چه تاثیراتی در 10سال بعد خواهد گذاشت؟
تجزیهوتحلیل سرنوشت نانو ذرات پلیاتیلن و پلی استایرن که در تعداد زیادی از محصولات روزمره ما استفاده میشود، میتواند به مبارزه با آلودگی پلاستیکی کمک کند. از سوی دیگر، پژوهشگران چگونگی رفتار ذرات نانو پلاستیکی ساختهشده از مواد شیمیایی مختلف را در محیطهای مختلف اعم از آبشور تا آب حاوی مواد آلی را موردبررسی قراردادند.
دانشمندان دریافتند درحالیکه اسیدیته آب تأثیر کمی روی میکرو پلاستیکها دارد، نمک و مواد آلی طبیعی در تعیین نحوه حرکت و انتقال این زبالههای پلاستیکی نقش مهمی ایفا میکنند. در این میان بهطورقطع میتوان ادعا کرد که پلاستیکهای ریز در محیطزیست با پیامدهای ناشناخته بهداشتی و زیستمحیطی در حال استقرار و تجمع هستند. دانشمندان اکنون درحالتوسعه و ایجاد تکنیکهایی برای از بین بردن و حذف پلاستیک از آب هستند.
گفتنی است نتایج یک مطالعه قدیمیتر نشان داد که آب درون بطریهای پلاستیکی آشامیدنی در سراسر جهان، در 90 درصد از مواقع حاوی میکرو پلاستیک ها هستند. از سوی دیگر در بیشتر موارد میزان برومات موجود در آبهای بستهبندی بالاتر از حد استاندارد است.
در این مطالعات مشخص شد که آلودگی گسترده با بقایای پلاستیکی ازجمله گرانول پلی پروپیلن ، نایلون و گرانول پلی اتیلن ترفتالات (PET) در 93 درصد محصولات بررسیشده وجود دارد. این ذرات پلاستیکی دربستههای مختلف آبمعدنی در اندازهها و میزان مختلفی از صفر تا 10 هزار قطعه میکرو پلاستیک دیده شد.
بر اساس این مطالعات، خوردن یک لیتر آب بستهبندیشده میتواند دهها هزار ریز پلاستیک را وارد بدن انسان کند. این ذرات بهطور متوسط 100 میکرون بوده و در یک بطری یک لیتری از آبهای معدنی بستهبندیشده در ظروف پلاستیکی، بیستوهفت درصد برومات bromate وجود دارد که این ماده برای بدن انسان مضر و آسیبرسان است.
این ماده شیمیائی بهعنوان یکی از عوامل مهم واصلی ابتلا به بیماریهایی مانند سرطان، عفونت دستگاه گوارش و ریزش مو شناخته میشود. متأسفانه درحالیکه طی دهه گذشته استفاده از آبهای آشامیدنی بستهبندیشده در بطریهای پلاستیکی در سراسر جهان با افزایش بسیار زیادی روبهرو شده است، تحقیقات انجامشده نشان میدهد که درصد بالای ماده شیمیائی برومات در همه محصولات آبهای معدنی که توسط شرکتهای مختلفی تهیه و ساخته میشوند وجود داشته و ارتباطی با منبع آب استفادهشده ندارد بلکه این ماده سمی از طریق تماس آب با بدنه پلاستیکی بطری و بهویژه در مجاورت با نور آفتاب به آب وارد میشود.
لازم به توضیح است که در گزارشهای رسمی سازمان بهداشت جهانی، میزان مجاز برومات موجود در آب آشامیدنی تنها 10 درصد عنوانشده است و این موضوع بهصراحت تأکید شده است که حداکثر میزان پیشبینیشده و مورد تائید این ماده در داخل بطریهای یک لیتری آب باید چهار میلیگرم باشد که متأسفانه میزان ماده فوقالذکر در حال حاضر بسیار بیشتر از این میزان است.
شرح کامل این پژوهش و یافتههای بهدستآمده از آن در آخرین شماره مجله تخصصی پژوهشهای آب (Water Research journal) منتشرشده و در اختیار پژوهشگران قرار دارد.